Historia powołania Polskiego, Poznańskiego i Wielkopolskiego Towarzystwa Urologicznego
Zbigniew Kwias
Chcąc przedstawić historię powołania Oddziału Poznańskiego PTU konieczne jest chociaż skrótowe przedstawienie:
Starożytny Egipt
Najstarszym znaleziskiem urologicznym, pochodzącym z 4800 r. p.n.e., był kamień w pęcherzu moczowym mumii złożonej w starożytnym grobowcu egipskim. Odkrycia dokonał Elliot Smith w 1901 roku.
Chiny, Persja 1000 r.p.n.e.
Albucasis z Kordoby 936 - 1013 r.n.e. Chirurgia Islamu
Albucasis:
Asut w Mezopotamii
Najwcześniejszy odkryty opis kamicy przedstawiający objawy oraz skład leku rozpuszczającego kamienie:
Arystoteles 384 r.p.n.e.
Opisał kamicę moczową twierdząc, że kamienie tworzą się w pęcherzu z substancji chemicznych pochodzących z nerek.
Hipokrates
Opisał także dokładnie kolkę nerkową. Bardzo stanowczo twierdził że rany pęcherza muszą być śmiertelne. Późne upowszechnienie się cięcia nadłonowego w operacjach kamicy pęcherza moczowego było zapewne wynikiem jego ostrzeżenia.
Hipokrates 460 r.p.n.e.
Nie będę używał noża, nawet w przypadku gdyby ktoś cierpiał wskutek kamieni moczowych…
Średniowiecze
Wieki średnie nie przyniosły znaczącego postępu w leczeniu kamicy moczowej. W średniowieczu niezbyt chętnie wykonywano zabiegi litotomii. Były one: „spychane na cyrulików i innych nisko urodzonych, wiejskich prostaków, idiotów oraz imbecyli, a co gorsza, na nikczemne i zarozumiałe kobiety, które miały odwagę je wykonywać”.
Guy de Chauliac 1300 - 1367
Ojciec chirurgii francuskiej, podkreślał jak niebezpieczne jest leczenie operacyjne: „Nie wolno operować kamieni nerkowych. Usunięcie kamienia z pęcherza grozi drgawkami, utratą krwi oraz powstawaniem przetoki... Ostrzegam przed usuwaniem kamieni u ludzi starych, wyniszczonych, słabowitych, przestraszonych i cierpiących.”
Odrodzenie 1453 - 1600
Okres ten przyniósł gwałtowne nasilenie twórczości intelektualnej w wielu dziedzinach, a w medycynie szczególnie. W tamtych czasach nowe metody leczenia można było wypróbowywać na więźniach.
„Błogosławionym niech będzie, który oszczędzi te kamienie, potępiony zaś, który je naruszy”
Shakespeare 1564-1616
Gustav Simon 1824 - 1876r.
Kroki milowe w chirurgii nerek
Powstawanie Towarzystw Urologicznych na Świecie
1896 Francuskie Towarzystwo Urologiczne
I’Association Francaise d’Urologie
Prof. Felix Guying
1901 Societe Belge d’Urologie
1902 American Urological Association
1907 Niemieckie Towarzystwo Urologiczne
/Niemcy i Austria/
1908 Włoskie Towarzystwo Urologiczne
1929 Towarzystwo Urologiczne Związku Radzieckiego
/Bogdanow - Moskiewskie Towarzystwo Urologiczne/
Oddziały Urologiczne w Polsce przed 1939
Warszawa
Szpital św. Łazarza ul Książęca 2
Lwów
Szpital Powszechny
Kraków
Szpital św. Łazarza ul. Grzegórzecka 18
4 oddziały urologiczne w Polsce
200 łóżek na 35 mln. ludności
Po 2-giej wojnie pozostał tylko oddział krakowski.
Zabiegi operacyjne
Dr med. Włodzimierz Gawronski
1938 sprawozdanie z podróży naukowej do Francji i Italii
„… Urologia Polska nie może się rozwijać bo nie ma
Katedr tej specjalności i za mało jest oddziałów urologii”
„… Podejście do chorego urologicznego jest inne na chirurgii
a inne na urologii….”
„… rzeczą wprost niezrozumiałą jest fakt, że dotychczas w Polsce
nie utworzono Polskiego Towarzystwa Urologicznego”
Dr med. Zygmunt Bartkowiak
1938 pisze z Paryża do doc. Szerzyńskiego - chirurga o celowości utworzenia Towarzystwa Urologicznego
1945 Kontaktuje się w Warszawie z dr Traczykiem i dr Wacławem Lilpopem, a w 1948 roku z dr Stefanem Wesołowskim
J. Fryszman, S. Laskownicki, Z. Bartkowiak
Dr Zygmunt Bartkowiak i doc. Emil Michałowski Michałowski
Starania o utworzenie Towarzystwa Urologicznego
Dr med. Wacław Lilpop Dr med. Zygmunt Traczyk Dr med. Włodzimierz Gawroński
Dr med. Zygmunt Bartkowiak Prof. Stanisław Laskowicki Dr med. Stefan Wesołowski
Pierwsze zebranie w 1939 roku
Stefan Wesołowski Zbigniew Lewicki Włodzimierz Gawroński
Zygmunt Traczyk Mieczysław Justyna Jan Falkowski Florian Nowacki chirurg doc. Jan Zaorski
Dr med. Wacław Lilpop
14.01.1884 - 1.10.1949
XVIII wiek z Grazu w Styrii
/rodzina przemysłowców, znana w Europie spółka akcyjna Lilpop, Rau i Loewenstein/
Wydział Lekarski
1905 usunięty za strajk z 3 roku stydiów
1908 absolutorium we Lwowie
1909 dyplom lekarza w Dorpacie
Chirurgia Szpital Dzieciątka Jezus W-wa
lekarz armii rosyjskiej
1921 asystent oddziału chirurgiczno- urologicznego w Szpitalu Przemienienia Pańskiego,
1929 po śmierci dr. Kiełkiewicza zostaje ordynatorem 105 łóżkowego oddziału
Prof. Stefan Wesołowski
Prace przygotowawcze wykonali:
dr. Wacław Lilpop, dr Stefan Wesołowski, dr. Zygmunt Traczyk / Komitet Organizacyjny/
Przeprowadzono wiele rozmów i narad przede wszystkim w Ministerstwie Zdrowia.
Opracowano statut przyszłego Towarzystwa.
27.04.1949 roku. o godz. 11:00, w sali wykładowej II Kliniki Chorób Wewnętrznych AM prof. Witolda Orłowskiego, w Szpitalu Dzieciątka Jezus w Warszawie rozpoczęło się zebranie organizacyjne Polskiego Towarzystwa Urologicznego.
Obradom przewodniczył Doc. dr med. Emil Michałowski z Krakowa, sekretarzem był dr. med. Stefan Wesołowski.
Polskie Towarzystwo Urologiczne ( PTU ) powstało.
Faksymile pierwszej strony Złotej Księgi
Faksymile listy członków PTU sporządzona własnoręcznie przez dr S. Wesołowskiego
Faksymile listy podpisów urologów, którzy poza Członkami Założycielami wzięli udział
w Zebraniu Organizacyjnym PTU 27-04-1949 r.
Pierwszy Zarząd Towarzystwa
Komisja rewizyjna
Ustalono składkę członkowską w wysokości 500 złotych rocznie. Prof. Michejda wysunął propozycję wydawania czasopisma urologicznego.
Faksymile wpisu do Złotej Księgi PTU o I Dniu Urologicznym
Zawiadomienia o I Dniu Urologicznym
Dr Wacław Lolipop otworzył pierwsze posiedzenie PTU w następujących słowach:
„Mam zaszczyt powitać Kochanych Kolegów w imieniu Polskiego Towarzystwa. Pozwalam sobie wyrazić wielkie zadowolenie z tego, że nasze pierwsze posiedzenie naukowe doszło dziś do skutku i , że ja sam, który jeszcze przed wojną organizowałem posiedzenia w celu utworzenia Towarzystwa, doczekałem się tej tak ważnej chwili.
W jednym z ostatnich numerów Polskiego tygodnika Lekarskiego czytaliśmy o zdobyczach naukowych powojennych z poszczególnych dziedzin medycyny. Nie było tam mowy o urologii.
Spróbujmy wiec tutaj zestawić osiągnięcia urologii w latach powojennych. Pierwsza dodatnią pozycją będzie właśnie utworzenie Polskiego Towarzystwa Urologicznego i z tym związane nadzieje ożywienia ruchu naukowego w tej dziedzinie u nas przez organizowanie zjazdów i przede wszystkim założenie własnego organu, co dotychczas niestety, jest tylko pium desiderium. Jako dalsze pozycje dodatnie należy zanotować powstanie kilku oddziałów urologicznych np. we Wrocławiu i Gdańsku oraz odbudowę dawnych oddziałów, razem około dziesięciu.
Dalej poważnym osiągnięciem jest powstanie tak potrzebnych podręczników urologii, że wymienię tu znakomity podręcznik doc. Michałowskiego, którego II części niecierpliwie oczekujemy oraz pożyteczny i wielce pracowicie napisany podręcznik dra Abańskiego...”
1944 luty,
rozstrzelany przez Niemców
19 letni syn dr W. Lipopa,
Stanisław,
harcmistrz,
kapral podchorąży
Dr Wacław Lilpop
umiera
na rękach
dwóch
swoich oddanych
asystentów:
dr Z. Lewickiego
i dr S. Wesołowskiego.
Oto dalsza treść niedokończonego przemówienia...
„wreszcie choroby wewnętrzne nerek, piękną i na wysokim poziomie prace prof. Witolda Orłowskiego. Są to wielkie zasługi dla naszej urologii, które musimy ocenić. Poza tym urologia jest tak związana ze wszystkimi gałęziami medycyny, że postępy, odkrycia i wynalazki w innych dziedzinach znakomicie również wpływają na rozwój urologii. Niech będą tu przykładem antybiotyki lub nowoczesne uśpienie.
Chciałbym więc i życzyłbym naszej rodzimej urologii, aby jej rozwój doprowadził do odkryć i osiągnięć na poziomie Albarrana, Mariona, Ilugkinsa i Millina."
Faksymile listy obecności uczestników Dnia Urologicznego
Nekrolog ś.p. Dr med. Wacława Lilpopa
pierwszego Prezesa Polskiego Towarzystwa Urologicznego
Lista członków PTU w pierwszym roku działalności:
Doc. dr. hab. med. Zygmunt BARTKOWIAK
Prezes
Zarządu Głównego
Polskiego Towarzystwa Urologicznego
w latach
1957 - 1958
Sekretarz
Dr Tadeusz Kamza
Oddział Północno - Zachodni PTU
Roman Awstric (1917 - 1976)
Polski lekarz urolog pochodzenia estońskiego. Dyrektor szpitala w Słupsku, twórca słupskiej urologii. Pierwszy przewodniczący Oddziału Półcno-Zachodniego PTU.
Oddział Urologiczny w Koszalinie 1958
Ordynator lek. Janusz Karaśkiewicz. W latach 1970 - 1971 także Dyrektor Szpitala Wojewódzkiego w Koszalinie, jednocześnie pełni funkcję Ordynatora Oddziału Urologii. Po rezygnacji z funkcji Dyrektora pozostaje nadal ordynatorem oddziału pełniąc obowiązki, aż do roku 1991.
Dr Janusz Karaśkiewicz /relacja za dr L.Stachurskim/
„...do naszego oddziału ciążyła, na zasadzie tarć wewnętrznych w Poznaniu /doc.Bartkowiak doc.W.Twardosz/ cała grupa kolegów z oddziału, potem przejściowo kliniki urologicznej przy ul. Szkolnej pod przewodnictwem doc. Bartkowiaka, a więc kol. J.Szłapiński, T.Kamza, Hańczewski, K.Paetz, oraz obecny kierownik Kliniki w Poznaniu - Z.Kwias.”
Oddział Północno - Zachodni PTU
Powstanie Oddziału Poznańskiego PTU
4 grudnia 1973 list od prof. Jana Leńko prezesa PTU, do doc. Władysława Twardosza kierownika Kliniki Urologii w Poznaniu:
„...zarząd PTU stoi na stanowisku, że w Poznaniu powinno powstać terenowe koło PTU. Dwukrotnie zwracaliśmy się do doc. Bartkowiaka, który wielokrotnie zasiadał w zarządach PTU i nie otrzymaliśmy odpowiedzi”
Wielce Szanowny Panie Docencie /doc. Wł.Twardosz/
ZG PTU stoi na stanowisku, że w Poznaniu powinno powstać Terenowe Koło PTU obejmujące swoją działalnością urologów woj. Poznańskiego i ew. Zielonogórskiego.
Na nasze stanowisko wpływa fakt, że w Poznaniu istnieje Akademia Medyczna i Klinika Urologiczna oraz działa na miejscu 2 samodzielnych pracowników nauki z urologii.
W związku z tym prosimy o rozważenie możliwości zorganizowania Koła w Poznaniu i przeprowadzenie zebrania konstytuującego jego działalność.
Prof. Jan Leńko Dr Leszek Jeromin
Prezes ZG PTU Sekretarz ZG PTU
Wielce Szanowny Panie Docencie /doc. Wł.Twardosz/
ZG PTU prosi Pana Docenta o zorganizowania Oddziału Polskiego Towarzystwa Urologicznego w Poznaniu.
Zarząd Główny stoi na stanowisku, że przewodniczącym Oddziału Poznańskiego P.T.U winien być Pan Docent.
Prosimy o przesłanie sprawozdania z zebrania organizacyjnego oraz przypominamy o obowiązku rejestracji Oddziału w Wydziale Spraw Wewnętrznych celem zalegalizowania jego działalności.
Przesyłamy Panu Docentowi 1 egzemplarz Statutu Towarzystwa ponieważ w chwili obecnej nie dysponujemy większą ilością odpisów.
Prof. Jan Leńko Dr Leszek Jeromin
Prezes ZG PTU Sekretarz ZG PTU
14 lutego 1974 roku dochodzi do zebrania organizacyjnego w Sali Seminaryjnej na terenie Kliniki Urologii przy ul. Długiej w Poznaniu. Zebraniu przewodniczył prof. Roman Drews Dyrektor Instytutu Chirurgii w obecności 26 uczestników.
Wybrano pierwszy Zarząd Oddziału Poznańskiego PTU: przewodniczący doc. Władysław Twardosz, v-ce przewodniczący dr Józef Strzyżowski, sekretarz dr Zbigniew Kwias, skarbnik dr Kajetan Paetz.
Pismem z dnia 11 marca 1974 roku Urzędu Dzielnicowego Poznań Stare Miasto, Wydział Spraw Wewnętrznych wpisał w ewidencję stowarzyszeń Oddział Poznański Polskiego Towarzystwa Urologicznego.
Równocześnie zawiadamia się, że Zarząd w terminie 2-tygodni obowiązany jest zawiadomić tut. Wydział o zmianie składu osobowego, adresu oddziały, statutu itd. Itd..
Uczestnictwo kolegów z Poznania w Zebraniach Naukowych Oddziału Północno-Zachodniego PTU
Oddział Poznański PTU
15 listopada 1980 walne zebranie w Klinice Urologii już przy ul.Szkolnej. Wybrano nowy Zarząd: prezes dr Józef Strzyżowski, v-ce prezes dr Janusz Szłapiński, sekretarz dr Zbigniew Kwias, skarbnik dr Kajetan Paetz.
Stan wojenny zakaz organizowania zebrań nawet naukowych.
W roku 1985 wznowienie działalności organizacyjnej i naukowej. Walne zebranie wybrało nowy zarząd. Zmiana w składzie zarządu na stanowisku skarbnika. Dr Kajetana Paetza zastąpił dr Wiesław Sokołowski.
W 1987 roku kolejne walne zebranie Zarządu Oddziału zorganizował dr Wiesław Sokołowski, nowy ordynator Oddziału Urologii szpitala MSW. Doc. Józef Strzyżowski zrezygnował z funkcji prezesa Oddziału Poznańskiego PTU. Wybrano nowy zarząd: prezes doc. Zbigniew Kwias, v-ce prezes dr Jerzy Rajewski, sekretarz dr Witold Woźniak, skarbnik dr Wiesław Sokołowski.
Nowy Zarząd postanowił:
Powstanie Oddziału Wielkopolskiego PTU
12 grudnia 1992 roku kolejne walne zebranie. Wybrano zarząd, w niezmienionym składzie. Prof. Zbigniew Kwias zaproponował zmianę nazwy Oddziału z Poznańskiego na Wielkopolski Oddział PTU.
„Jeśli przysięgi tej dotrzymam w świętości
i w niczym jej nie naruszę,
oby mi wolno było w szczęśliwości
i poważaniu wszystkich ludzi
wieść życie po wsze czasy
i błogich owoców sztuki mojej
używać w obfitości"
Hipokrates
Partnerzy
Korespondencję prosimy kierować na adres: biuro@abkgrupa.pl.
2022 ABK Grupa. Wszelkie prawa zastrzeżone.